RSS
Οι πραγματικά 100 καλύτερες ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου, για πρώτη φορά τόσο αναλυτικά στην ελληνική γλώσσα.

OKTYABR – Οκτώβρης 1928 (Sergei M. Eisenstein):

Πρόκειται για την πιο πειραματική ταινία του Eisenstein, η οποία, αν και γυρίστηκε για τα δεκάχρονα της Οκτωβριανής Επανάστασης, δεν ανταποκρίνεται σε κανένα μοντέλο προπαγανδιστικού έργου. Στηριγμένη στα πραγματικά γεγονότα, όπως περιγράφονται στο βιβλίο του John Reed «Δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο», δεν είχε τη δύναμη του «Θωρηκτού Ποτέμκιν» (πως θα μπορούσε άλλωστε να επαναληφθεί μια τέτοια ταινία;) αλλά όπως παρατηρεί ο Γκόμερι «σημάδεψε την πορεία του Eisenstein προς έναν πιο διανοουμενίστικο κινηματογράφο, στον οποίο λόγος και πάθος είναι ισότιμα». Η ταινία δραματοποιεί τα γεγονότα που οδήγησαν στην επανάσταση των μπολσεβίκων και αποτέλεσε τη συνεισφορά, του μεγάλου δημιουργού, στον εορτασμό των δέκα χρόνων της. Ο Eisenstein στέκεται σε κρίσιμες καμπές της πορείας προς την επανάσταση, όπως την επιστροφή του Λένιν από την εξορία, το άμεσο κάλεσμα για σοσιαλιστική επανάσταση και όχι για στήριξη της Προσωρινής Κυβέρνησης, αλλά και την απάντηση των μπολσεβίκων στο πραξικόπημα του Κορνίλοφ. Όπως και στις προηγούμενες ταινίες του Eisenstein δεν υπάρχει κεντρικός ήρωας, αλλά πρωταγωνιστεί η μάζα. Οι ηθοποιοί είναι ερασιτέχνες, επιλεγμένοι από τους δρόμους και τα εργοστάσια με αυστηρά τυπολογικά κριτήρια, η σημασία τους περιορίζεται μονάχα στη φυσιογνωμική ομοιότητα. Οι συνεργάτες του κι ο ίδιος «όργωσαν» τα καφενεία, τις συνελεύσεις και τα δημόσια γραφεία της Μόσχας και της Αγίας Πετρούπολης προκειμένου να εντοπίσουν σωσίες των πρωταγωνιστών της επανάστασης. Για τα γυρίσματα της κατάληψης των Χειμερινών Ανακτόρων δούλεψαν 5.000 κομπάρσοι, οι περισσότεροι απ' τους οποίους ήταν οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές των ιστορικών γεγονότων που πάνω στον ενθουσιασμό τους έφεραν αυθεντικά όπλα και πυρομαχικά. Οι υπότιτλοι ενσωματώθηκαν στο μοντάζ ως ένα δυναμικό γραφιστικό στοιχείο. Ο Eisenstein εφάρμοσε στον «Οκτώβρη» τη θεωρία του για το «διανοητικό μοντάζ», που στηρίζεται σε συσχετισμούς των εικόνων και σε μεταφορικούς συμβολισμούς των αντικειμένων. Πολλοί όμως από τους πειραματισμούς αυτούς δεν έγιναν κατανοητοί, και αυτός ήταν ένας από τους λόγους που η ταινία δεν είχε στην εποχή της την ίδια θερμή υποδοχή με το «Θωρηκτό Ποτέμκιν». Το μοντάζ αφθονεί σε πρωτότυπους και χιουμοριστικούς συμβολισμούς (ο Θεός εναλλάσσεται μ’ ένα ξόανο και ο πρωθυπουργός Κερένσκι μ’ ένα παγόνι, οι δείκτες των ρολογιών σταματούν την κρίσιμη «ώρα μηδέν» της επανάστασης κτλ.) ίσως υπό την επίδραση του συνεργάτη του Grigory Alexandrov. Η ταινία αποτέλεσε την κορύφωση των απόψεων του για τη σημασία και τη χρήση του μοντάζ. Δυστυχώς όμως γυρίστηκε στην κρίσιμη περίοδο της μετάβασης από την Λενινιστική εποχή. Ο Τρότσκι σε λίγους μήνες επρόκειτο να εξοριστεί στην Άλμα Άτα ενώ ο Στάλιν εδραίωνε πια την κυριαρχία του. Είναι η πρώτη φορά που ο Eisenstein δεχόταν παρεμβάσεις στο περιεχόμενο της ταινίας του. Ο ίδιος ο Στάλιν απαίτησε την αφαίρεση οποιασδήποτε αναφοράς στον πρωταγωνιστικό ρόλο του Τρότσκι, αλλά και στον τρόπο που παρουσιάστηκε ο Λένιν. Στην πραγματικότητα οτιδήποτε θα γύριζε στο εξής ο Eisenstein, υπό το σταλινικό καθεστώς, θα βρισκόταν κάτω από τον ασφυκτικό έλεγχο της λογοκρισίας, γεγονός που τον καταρράκωσε ψυχολογικά. Με δεδομένη αυτή την πραγματικότητα, η ταινία έστω και πετσοκομμένη, λειτουργεί σαν μια δυνατή καταγραφή των κρίσιμων ζητημάτων της πορείας προς την Οκτωβριανή Επανάσταση.

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

 
Copyright 2009 The 100 Best Movies Ever Made. All rights reserved.
Free WordPress Themes Presented by EZwpthemes.
Bloggerized by Miss Dothy