THE SEARCHERS – Η αιχμάλωτη της ερήμου 1956 (John Ford):

Ένα από τα πιο κλασικά γουέστερν όλων των εποχών και για πολλούς η πιο ολοκληρωμένη ταινία του Ford, του πιο σημαντικού Αμερικανού σκηνοθέτη, η οποία άνοιξε το δρόμο για το μοντέρνο υπαρξιακό σινεμά των '60s. Ο Ford, ο σπουδαιότερος αφηγητής του κλασικού κινηματογράφου, διακρίνεται για την απλότητα αλλά και την ευθύτητα της αφήγησης του, από την οποία δεν απουσιάζουν οι λυρικοί και ενίοτε τραγικοί τόνοι, όπως και το ανθρώπινο, καθημερινό χιούμορ. Η υπόθεση έχει ως εξής: Ο Ίθαν Έντουαρντ (John Wayne) επιστρέφει σπίτι του ύστερα από ανεξήγητη απουσία δυο χρόνων, μετά τη λήξη του Αμερικανικού εμφυλίου πολέμου. Όταν ο λοχαγός Κλέιτον των Τέξας Ρέιντζερς φθάνει στη φάρμα, ζητώντας εθελοντές για να κυνηγήσει τους κλέφτες του κοπαδιού των Τζόργκενσεν, ο Ίθαν προτείνει στον αδελφό του Άαρον να μείνει στο σπίτι με την οικογένειά του και πηγαίνει αυτός στη θέση του. Η ομάδα βρίσκει το κοπάδι σφαγμένο και αντιλαμβάνεται πως οι Κομάντσι έχουν αρχίσει επιδρομές θανάτου. Ο Ίθαν και ο Μάρτιν (ένα ορφανό, με ινδιάνικο αίμα) βρίσκουν στην επιστροφή το σπίτι καμένο και την οικογένεια σκοτωμένη, εκτός από τα δυο κορίτσια που έχουν απαχθεί. Αρχίζουν τότε την αναζήτηση, ώσπου βρίσκουν το ένα από τα δυο κορίτσια νεκρό. Το 1992 ψηφίστηκε ως η πέμπτη καλύτερη ταινία όλων των εποχών, σε μια διεθνή ψηφοφορία των κριτικών κινηματογράφου για το περιοδικό Sight and Sound. Ο ίδιος ο Ford περιέγραψε την ταινία ως «ψυχολογικό έπος». Ο John Wayne χαρίζει μια δυνατή ερμηνεία και ως ένας σύγχρονος Οδυσσέας, αποτελεί την σύνθεση όλων των μοναχικών αποφασισμένων και εμμονοληπτικών ηρώων που στοιχειώνουν τις ταινίες του Ford. Παθιασμένος εκδικητής θα έρθει στο τέλος μιας πολυετούς περιπλάνησης στο αχανές τοπίο της Άγριας Δύσης, αντιμέτωπος με το αίμα του (την ανιψιά του), την ιστορία του και τον εαυτό του. Ο σκηνοθέτης χρησιμοποιεί την αγαπημένη του κοιλάδα, Μόνιουμεντ, καλύτερα απ' ότι σε κάθε άλλο φιλμ που γύρισε εκεί, με τα κόκκινα διαβρωμένα βράχια να προκαλούν δέος και τις αχανείς εκτάσεις να κάνουν τις ανθρώπινες μορφές να φαίνονται εξαιρετικά ευάλωτες. Ένα υποδειγματικό, αρχέτυπο γουέστερν, αλλά και συνδυασμός υπαρξιακού δράματος και road movie, με μεστή αφήγηση και θαυμάσια έρευνα των χαρακτήρων. Η ταινία που έκανε τον Orson Welles να απαντά «John Ford, John Ford, John Ford» στην ερώτηση ποιοι είναι οι τρεις μεγαλύτεροι σκηνοθέτες της Αμερικής και έκανε ακόμα και τον Godard και τους έτερους Γάλλους Νεοκυματικούς να παραληρούν, είναι περισσότερο αυτό που ο Γάλλος θεωρητικός Andre Bazin βαφτίζει «επι- γουέστερν» (sur-western). Με άλλα λόγια, είναι δείγμα της ανανεωτικής τάσης που εμφανίζεται στο είδος μετά τα μέσα της δεκαετίας του ’40 ως αποτέλεσμα της βαριάς σκιάς του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Δεν λείπουν οι αντιρατσιστικές νύξεις ενώ ο σκηνοθέτης μιλάει αλληγορικά για το τέλος μιας ολόκληρης εποχής. Το θαυμάσιο και απόλυτα πεσιμιστικό τελευταίο πλάνο είναι ένα από τα πιο διάσημα στην ιστορία του κινηματογράφου: ο Wayne εμφανίζεται πλαισιωμένος από το κατώφλι της πόρτας, πάντα στο περιθώριο, να χάνεται μέσα στο έρημο και αχανές τοπίο που τον γέννησε...